نرم افزار و ابزار های توسعه اپ موبایل بدون کدنویسی و با کدنویسی

توسعه اپلیکیشن موبایل دانشی است که فراگیری آن در حال حاضر و با توجه به استفاده گسترده کاربران تلفن‌های هوشمند از اپلیکیشن‌های مختلف، بسیار با اهمیت و ضروری است. با توجه به اینکه امروزه دستگاه‌های موبایل و اپلیکیشن‌های موبایل محبوب‌ترین راه برای اتصال افراد به اینترنت، به افراد دیگر و به کسب‌و‌کارها هستند، ساخت اپلیکیشن موبایلی که بتواند نیازهای طیف گسترده‌ای از کاربران را برطرف کند، ویژگی و مزیت بسیار بزرگی برای کسب‌و‌کار شما فراهم می‌کند.

در این مقاله راجع‌به روش‌های گوناگون توسعه اپلیکیشن‌های موبایل و ابزارهای پرکاربرد برای ساخت آنها صحبت می‌شود.

توسعه اپلیکیشن چیست؟

توسعه اپلیکیشن موبایل، فرایند ساخت اپلیکیشن‌های نرم افزاری است که روی دستگاه‌های موبایل قابل اجرا هستند. اپلیکیشن‌های موبایل معمولا از طریق اتصال به شبکه با منابع محاسباتی راه‌دور کار می‌کنند. بنابراین فرایند توسعه اپلیکیشن موبایل دربرگیرنده ساخت برنامه نرم افزاری قابل نصب و پیاده‌سازی سرویس‌های بک‌اند مانند دسترسی داده‌ای API و تست برنامه روی دستگاه‌های هدف است.

دو پلتفرم غالب در بازار مدرن تلفن‌های هوشمند، iOS و Android هستند. iOS پلتفرمی از شرکت اپل و سیستم عامل اسمارت فون‌های آیفون اپل است. پلتفرم دوم، Android از گوگل است که سیستم عاملی هم برای دستگاه‌های گوگل و هم برای ساخت بسیاری از اسمارت فون‌ها و دستگاه‌های هوشمند شرکت‌های دیگر است.

اگرچه در ساخت اپلیکیشن‌های موبایل این دو پلتفرم شباهت‌هایی وجود دارد، اما برای توسعه اپلیکیشن‌های iOS از کیت توسعه نرم افزار (SDK) و ابزار متفاوتی استفاده می‌شود.

درحالی‌که اپل، iOS را منحصرا در دستگاه‌های خود استفاده می‌کند، گوگل با وضع شرایطی همچون استفاده از برنامه‌های گوگل در دستگاه‌های تولید شده، به کمپانی‌های دیگر اجازه استفاده از اندروید را می‌دهد.

روش‌های توسعه اپلیکیشن موبایل

تقریبا بیشتر افراد می‌دانند اپلیکیشن چیست و ایده‌های فراوانی برای ساخت اپلیکیشن دارند، اما تعداد بسیار کمی از این افراد می‌دانند که از چه روشی می‌توان به‌درستی توسعه اپلیکیشن را انجام داد و آن ایده را به بهترین شکل عملی کرد. باید بدانید که اگر ایده‌ای برای ساخت اپلیکیشن موبایل دارید، برنامه ریزی و چگونگی توسعه اپلیکیشن موبایل مهم‌ترین قدم‌ها برای اجرایی کردن ایده شما هستند. توسعه اپلیکیشنی کاربردی به اندازه عملکردی که انجام می‌دهد، مهم و حیاتی است. قبل از اینکه توسعه اپلیکیشن موبایل را شروع کنید باید سوالات زیر را مطرح کنید:

آیا اپلیکیشن قرار است فقط روی دستگاهی خاص کار کند یا باید روی هر دستگاهی قابل اجرا باشد؟
آیا داده‌ها و اطلاعات موجود در اپلیکیشن نقش حیاتی در بیزینس ایفا می‌کنند؟
آیا اپلیکیشن باید در همه ساعات شبانه‌روز، بالاترین سطح کارایی را داشته باشد؟
آیا اپلیکیشن به عملکردهای سفارشی خاصی برای دستگا‌ه‌های مختلف نیاز دارد؟

پاسخ به این سوالات باعث می‌شود که تیم توسعه از نیازمندی‌های اپلیکیشن آگاه شوند و از بین روش‌های زیر، مناسب‌ترین روش را برای توسعه اپلیکیشن موبایل انتخاب کنند.

روش توسعه بومی (Native)

توسعه اپلیکیشن به روش بومی (برای هر دستگاهی به‌صورت جداگانه) باعث ساخت کاربردی‌ترین نسخه اپلیکیشن می‌شود. در این روش اپلیکیشن به طور خاص برای هر دستگاه موبایل مانند اندروید، بلک‌بری یا آیفون ساخته می‌شود و می‌توان آن را با بهینه‌ترین ظاهر و عملکرد برای هر دستگاه ساخت.
از آنجایی‌که برای هر سیستم عامل باید کد متفاوتی نوشته شود، به چند زبان برنامه نویسی نیاز است و باعث افزایش زمان و هزینه‌های ساخت می‌شود اما اپلیکیشن با بالاترین میزان پتانسیل خود روی هر سیستم‌عاملی کار می‌کند. با توجه به اینکه این نوع اپلیکیشن‌ها دارای بالاترین کارایی هستند، برای اپلیکیشن‌های در مقیاس بزرگی مناسب هستند که تعداد زیادی کاربر و اطلاعات و داده‌های فراوان دارند.

روش توسعه چند پلتفرمی (cross platform، کراس پلتفرمی) با استفاده از Mono روی NET Framework.

در بعضی از موارد می‌توان توسعه چند پلتفرمی را در .NET framework و با استفاده از پروژه منبع باز و رایگان Mono انجام داد. در این روش توسعه دهندگان از .NET Framework برای توسعه اپلیکیشن موبایل برای اندروید، iOS و بسیاری از سیستم عامل‌های دیگر استفاده می‌کنند. استفاده از مونو باعث می‌شود که توسعه دهندگان در اپلیکیشن‌های iOS بتوانند به جای Xcode از Visual stadio و به جای Mac از رایانه شخصی استفاده کنند.
روش توسعه آسان چند پلتفرمی باعث کاهش در زمان ساخت و هزینه‌ها می‌شود. اما برای بهینه سازی در همه سیستم عامل‌ها نیازمند کدنویسی بسیار ماهرانه و تخصصی است. عملکرد اپلیکیشن‌های توسعه یافته در این روش بعضی مواقع پایین است، چون کد این اپلیکیشن‌ها باید در هر دستگاهی طبق سیستم عامل آن دستگاه ترجمه شود.

روش توسعه چند پلتفرمی با استفاد از فریم ورک توسعه موبایل

برای اینکه امکانات اپلیکیشن‌های توسعه یافته به روش چند پلتفرمی به‌خوبی روی دستگاه‌های مختلف کار کنند، نیاز به محیط توسعه‌ای با ویژگی‌ها و آپشن‌های خاص است. از آنجایی‌که این پلتفرم‌ها از کد یکسانی استفاده می‌کنند، در نتیجه اپلیکیشن یک‌باره و با کمترین هزینه‌ها ساخته می‌شود و آپگرید آن نیز به آسانی انجام می‌شود.
عیب اصلی این روش سرعت اجرای پایین‌تر آنها نسبت به اپلیکیشن‌های بومی و نیاز به پلاگین‌های سفارشی برای کدنویسی هر دستگاه خاص است. با توجه به موارد گفته شده، این روش توسعه اپلیکیشن برای زمان‌هایی مناسب است که میزان داده‌ها زیاد نباشد.

روش HTML5

با داشتن دانش در زمینه زبان‌های برنامه نویسی رایج مانند HTML یا Java Script ، توسعه دهندگان می‌توانند اپلیکیشنی بسازند که مانند «وب اپلیکیشن» عمل کند و از طریق مرورگر موبایل قابل دسترسی باشد. از مزایای این روش می‌توان به کدنویسی آسان، توسعه سریع و هزینه پایین اشاره کرد. اشکال این روش در این است که توسعه دهندگان نمی‌توانند توانایی خاص هر دستگاه را کشف کنند.

روش سایت موبایل فرندلی (mobile friendly site)

سایت موبایل فرندلی، وب سایت ساده‌ای است که ظاهر آن شبیه اپلیکیشن موبایل است. از آنجایی‌که این سایت‌ها با هر دستگاه بومی سازگار نیستند، در نتیجه هزینه و زمان ساخت اپلیکیشن توسط آنها بسیار پایین است. این روش برای زمان‌هایی مناسب است که اپلیکیشن به توانایی‌های رابط کاربری نیازی ندارد و الزامی به استفاده از اپلیکیشن بومی نیست.

بهترین ابزارهای توسعه اپلیکیشن موبایل

ابزارهای توسعه اپلیکیشن موبایل، نرم افزارهایی هستند که برای کمک به ساخت اپلیکیشن‌های موبایل طراحی شده‌اند. انواع گوناگونی از ابزارها برای توسعه اپلیکیشن‌های موبایل به روش بومی و روش چند پلتفرمی موجود است. در زیر با تعدادی از برترین ابزارهای توسعه اپلیکیشن موبایل آشنا می‌شوید.

• Xcode: ابزاری جدید برای توسعه اپلیکیشن به روش بومی است که تمام امکانات مورد نیاز توسعه دهندگان برای ساخت اپلیکیشن iOS را برای آنها فراهم می‌کند. Xcode برای توسعه دهندگان، گردش کاری واحد برای طراحی رابط کاربری، کدنویسی و رفع خطاها فراهم می‌کند.
  وبسایت: /www.developer.apple.com/xcode
• Android Studio: ابزاری برای توسعه اپلیکیشن‌های اندروید به روش بومی است و توسط گوگل ساخته شده است. استفاده از این ابزار بسیار آسان است و زمان کمی برای کدنویسی لازم دارد.
  وبسایت: www.developer.android.com/studio
• App Code: ابزاری برای ساخت اپلیکیشن‌های iOs به روش نیتیو یا بومی است که زمان ساخت اپ را بسیار کاهش می‌دهد و همچنین یافتن خطاها و رفع آنها در این ابزار ساده است.
  وبسایت: www.jetbrains.com/objc
• Xamarin: ابزاری برای ساخت اپلیکیشن‌های بومی iOS، Android و Windows با استفاده از پایگاه کد مشترک .NET است.
  وبسایت: www.visualstudio.microsoft.com/xamarin
• jQuery Mobile: ابزاری اپن سورس و از قدیمی‌ترین ابزارهای توسعه اپلیکیشن با کارایی بسیار بالا است.
  وبسایت: https://jquerymobile.com
• React Native: ابزاری اپن سورس و نسبتا جدید است که از JavaScript استفاده می‌کند. این ابزار نمونه‌سازی سریع و سرعت اولیه بسیار بالایی دارد.
  وبسایت: https://reactnative.dev/
• App Sheet: هر شخصی با استفاده از این ابزار قادر به ساخت اپلیکیشنی قوی برای iOS و Android است.
  وبسایت: www.appsheet.com